Deze foto verscheen vorig jaar in Gazet van Antwerpen onder de titel “Foto uit de ‘A’ doos: Einstein in ’t Stad”.
We kijken uit over een stukje Antwerpse kaaien met de (nog even) herkenbare kasseien, treinsporen en metalen afdaken. Centraal in beeld zien we de Duitse wetenschapper Albert Einstein en zijn echtgenote Elsa na hun aankomst in Antwerpen op 28 maart 1933. Ze staan op de kaaien, letterlijk op de ‘blauwe steen’ en turen naar beneden het water in. Het lijkt of Albert iets vertelt aan Elsa terwijl hij naar beneden wijst.
Links in beeld botst onze blik op de zwarte flank van de SS Belgenland II, het grootste schip van rederij Red Star Line waarmee Albert en Elsa Einstein de terugtocht van de V.S. naar Antwerpen maakten. Drie jaar eerder waren ze in 1930 met hetzelfde schip voor het eerst van Europa naar Amerika gevaren.
Nu turen ze samen naar de glinstering in het Scheldewater tussen kaai en schip. Wisten ze op dat moment al dat het onmogelijk was om terug te keren naar huis, naar Berlijn?
Ongewild zal Albert Einstein in de weken en maanden volgend op dit verstilde moment aan de Antwerpse kaaien de rol van vluchteling moeten opnemen.
Nieuwsgierig naar meer? Later dit jaar brengt het Red Star Line Museum het volledige verhaal van Einstein als vluchteling in de tijdelijke expo “Een gewilde vluchteling. Einstein en Red Star Line” (18 april 2024 tot zondag 8 september 2024).
Geen geduld? Ga in afwachting van de expo op stap met een Antwerpse Stadsgids die al een tipje van de sluier zal lichten tijdens de wandeling “OP ZOEK NAAR DE RED STAR LINE: Migratie van alle tijden”.
Dominique Osier