Moederdag in Antwerpen is ook een beetje Frans Van Kuyckdag

Antwerpenaren mogen dit jaar op 15 augustus een extra bosje bloemen kopen want dan is het precies 110 jaar geleden dat hier voor het eerst Moederdag werd gevierd.

Wacht eens even, we vierden Moederdag dit jaar toch al op 14 mei?

Dat klopt, sinds 1914 in de Verenigde Staten en vanaf de jaren 1920 en vooral na Wereldoorlog II vieren we in grote delen van de wereld Moederdag op de tweede zondag van de maand mei.

Het gebruik om jaarlijks onze moeders letterlijk in de bloemetjes te zetten, komt wel degelijk overgewaaid uit de Verenigde Staten.
Na enkele eerdere pogingen in de 19de eeuw werd Mother’s Day geofficialiseerd door het Amerikaans Congres en erkend door president Woodrow Wilson als officiële feestdag in mei 1914.

Het Antwerpse Moederdagfeest is dus net iets ouder. En dat hebben we volledig te danken aan één man, kunstschilder Frans Van Kuyck.
In 1913 schreef toenmalig Schepen voor Schone Kunsten Frans Van Kuyck een brochure getiteld “De Dag der Moeders” waarin hij ijverde om op 15 augustus Moederdag te vieren.
Die datum koos hij niet zomaar. Maria is de patrones van Antwerpen sinds 1124 en op 15 augustus herdenken christenen met Maria-Tenhemelopneming het moment waarop Maria met lichaam en ziel in de hemel werd opgenomen. Deze plechtigheid ging al lang gepaard met een grootschalige Maria processie en bovendien viel deze periode ook samen met de toenmalige stadskermis. Voldoende redenen om te feesten dus.

Volgens Van Kuyck was Moederdag ideaal om er een heuse familiedag van te maken. Een verbindend feest waar iedereen, ongeacht afkomst, zich in kon vinden.
Hij schreef een brochure met instructies voor cadeautjes en versieringen allerhande, sprak al zijn contacten aan ter promotie van dit nieuwe feest, ging in overleg met bloemisten, bakkers en banketbakkers, kortom hij liet niets aan het toeval over om van de Antwerpse Moederdag een groot en blijvend succes te maken.
110 jaar en duizenden bloemen later mogen we zeggen dat het hem gelukt is.

Dominique Osier